آفات زندگی زناشویی و علل و عوامل اختلافات خانواده و اهمیت نظام خانواده و جایگاه ویژه ای كه اسلام برای آن قایل است و تلاش و كوششی كه این مكتب الهی برای تقویت و تحكیم هر چه بیشتر آن به كار برده، بر كسی پوشیده نیست. قرآن مجید و تعالیم انسان ساز آن و همچنین سفارشات و تأكیدات ائمه اطهار (علیهم السلام) همواره مسلمانان و پیروان مكتب وحی را توصیه می فرمایند كه پایه زندگی را در جهت رشد و سازندگی و تكامل روحی و معنوی استوار سازند و از آنچه موجب اختلاف و تخریب این بنای مقدس می شود دوری كنند. یكی از مسائل مورد ابتلا كه به طور عموم باعث بروز اختلاف و نگرانی و بعضا موجب درگیری و مراجعه به دادگاههای خانواده می شود، مسئله اختلافات مالی میان زن و مرد در زندگی است.

این مسئله در زمینه هایی همچون نفقه، مهریه، جهیزیه، ارثیه، اشتغال زن و درآمد حاصل از آن و سایر امور مالی است كه موجبات نابسامانی خانواده ها را فراهم می آورد واحیانا سبب ازهم پاشیدگی كانون گرم خانواده را تشكیل می دهد كه به لحاظ اهمیت این قضیه و شناخت بیشتر شما عزیزان، ابعاد این موضوع را در این مقاله دنبال كرده و در چند قسمت تقدیم شما خواهیم كرد. ازدواج و تشكیل خانواده یك هدف تكاملی در زندگی بشر است كه در واقع ازقانون حاكم بر طبیعت پیروی می كند و اگر زن و مرد در زندگی مشترك خود به این جنبه تكاملی توجه داشته باشند و بر اساس تعالیم الهی، زندگی خود را پایه ریزی كنند مسائل و مشكلات فراروی آنان قابل حل است و جای بحث و گفتگو و درگیری پیش نخواهد آمد. در فرهنگ قرآن كسانی كه از این هدف تكاملی دورند و به آن بی توجه هستند و به زندگی فقط از دریچه لذات نفسانی می نگرند و از عمق آن بی خبرند نمی توانند انسانهای هوشمندی باشند و به رستگاری برسند بلکه آنان عمر خود را در هوسهای ناپایدار می فرسایند و باید آنان را بیدار كرد.

در مورد اختلاف مالی زوجین باید گفت آنچه موجب اختلاف می شود بیشتر جنبه اخلاقی و روانی دارد یعنی زوجین دارای نگرشهای متفاوت به مسائل مالی هستند. یكی به صفت بخل گرفتار است و دیگری اهل اسراف و ولخرجی است. یكی تجمل گراست و دیگری اهل زهد و قناعت. و یا مرد در انجام وظیفه انفاق کوتاهی می کند و تن به کار و تلاش نمی دهد یا گرفتار اعتیاد و فساد اخلاقی و شخصیتی است وگرنه كمتر كسی هست كه به نیازهای اساسی زندگی و خرج و مخارج زن و فرزند خود ناآگاه باشد و در این زمینه ابهام داشته باشد. كسی كه با فرهنگ قرآن آشنایی دارد می داند كه باید متعادل رفتار كند چرا كه قرآن مجید در توصیف صفات بندگان خدا می فرماید: «الذین اذا انفقوا لم یسرفوا و لم یفتروا و كان بین ذلك قواما ...»؛ بندگان خدا كسانی هستند كه در انفاق، نه اسراف كنند و نه بخل ورزند بلكه در این كار میانه رو و معتدل می باشند. (سوره فرقان، آیه 67).

در مورد كار و تلاش هم اسلام تكلیف ما را روشن كرده و همواره به مسلمانان سفارش می كند كه از تنبلی و بیكاری پرهیز كنند و از كار و كوشش خودداری نكنند. در سیره پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه وآله ـ آمده است كه آن حضرت هرگاه به جوان رشید و توانمندی نظر می كرد و از او خوشش می آمد؛ سؤال می فرمود آیا دارای شغل یا حرفه ای است؟ اگر می گفتند بیكار است و تن به كار نمی دهد می فرمود: «از چشم من افتاد». در فرهنگ فارسی ما ایرانیان، شاعران و ادیبان در کتب و اشعار خود نیز به این مهم توجه داشته اند برای نمونه ابوالقاسم حالت می سراید:
خوش آن مرد كارآمد سخت كوش *** كه از سستی و تنبلی رسته است
نكرده است دست تمنا دراز *** به جمع گدایان نپیوسته است
اگر كارگربوده است یا رفتگر *** اگر زارعی زار و دلخسته است
مخوان ناتوانش مگو از چه رو *** پی كار كوچك كمر بسته است
دلیل توانایی و همتش *** همین بس كه بیكار ننشسته است

نكته ای كه در اینجا لازم به یاد آوری است این است كه بیشتر فشارهای مالی كه خانواده ها متحمل می شوند بعضا به خاطر بعضی خواسته های غیراصولی است كه اسلام از ما نخواسته برای رسیدن به آنها خود را به مشقت اندازیم و از رشد معنوی باز بمانیم. شكی نیست كه در عصر حاضر پیشرفتهای صنعتی و ماشینی شدن زندگی، تغییراتی در شیوه و نحوه زندگی بشر ایجاد كرده، اما این موجب نمی شود كه انسان، خود را اسیر مادیات كند و شخصیت و انسانیتش را فدای ماشین و ابزار نماید. چرا كه اسلام، هدف از بهره وری را رشد شخصیت انسانی و بقای روحی او می داند و آنجا كه انسان خودش را فراموش كند و به صورت ماشین و ابزار درآید دیگر ارزشی ندارد چرا كه به بیراهه می رود. در ازدواج دائم، مرد وظیفه دارد نفقه و مخارج زندگی همسرش را بپردازد چه نیازمند باشد یا بی نیاز، فقیر باشد یا غنی، شاغل باشد یا خانه دار، از خانواده و طبقه مرفه جامعه باشد یا از قشر متوسط و پایین و شرط وجوب آن دو چیز است: دائم بودن نكاح، تمكین زوجه.

نفقه عبارت است از مسكن و البسه و غذا و اثاث البیت كه به طور متعارف با وضعیت زن متناسب باشد و خادم، در صورت عادت زن به داشتن خادم یا احتیاج او به واسطه مرض یا نقصان اعضاء. و در قانون اساسی هم برای كسی كه استطاعت مالی دارد و نفقه همسر خود را نمی پردازد مجازات حبس در نظر گرفته شده و می گوید: هر كس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمكین ندهد یا از تادیه نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع نماید دادگاه او را از سه ماه و یك روز تا پنج ماه به حبس محكوم می نماید.
امتیازی كه نفقه همسر بر سایر اقارب و افراد واجب النفقه دارد این است كه جزء دیون ممتازه است و بر همه آنها مقدم است و هم چنین قابل مطالبه بودن ایام گذشته آن است به طوری كه اگر نفقه ایام گذشته زن در صورت تمكین پرداخت نشده باشد، می تواند آن را مطالبه كند. ولی سایر افراد واجب النفقه چنین حقی ندارند. نفقه را باید با احترام و حفظ كرامت انسانی همسر به او داد و هرگز نباید به خاطر دادن نفقه بر او منتی گذاشت چرا كه حق طبیعی اوست و دینی است كه بر عهده مرد می باشد و این ظلم بزرگی است در حق زن كه با داشتن اطاعت و تمكین و فداكاری در حق همسر و فرزندان برای گرفتن حق خود متحمل ذلت و خواری شود. امید است در جامعه خود هرگز شاهد این موارد ناگوار نباشیم.

برگرفته از موسسه فرهنگی جام طهور

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

: مرتبه